Η Αγκυρα αξιοποιεί στο έπακρον το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον την έχει ανάγκη για το Ιράκ, το Αφγανιστάν, το Μεσανατολικό, την ενέργεια και την εξισορρόπηση της Ρωσίας προκειμένου να αποσπάσει υποστήριξη στην ενταξιακή προοπτική της
Αλαζονεία η Τουρκία, δυσφορία η Ευρώπη
Το ανατολίτικο παζάρι στη σύνοδο του ΝΑΤΟ, οι υποσημειώσεις της Ιστορίας και η αμηχανία της Αθήνας
«ΟΣΟΙ ΛΕΝΕ “όχι” είναι λίγοι σε αριθμό. Οι προσπάθειές τους να αποτρέψουν την ενσωμάτωση της Τουρκίας στην Ευρώπη- ένα ζήτημα που απασχολεί περίπου 1,5 δισεκατομμύριο μουσουλμάνους σε όλον τον κόσμο- θα αποτελέσουν απλώς υποσημειώσεις της Ιστορίας». Ουδείς μπορεί να πει με βεβαιότητα αν η Γαλλία και η Γερμανία, οι δύο χώρες που κυρίως αντιδρούν στην πλήρη ένταξη της Τουρκίας
στην Ευρωπαϊκή Ενωση (ΕΕ), θα μετατραπούν σε... υποσημειώσεις της Ιστορίας. Αν υπάρχει όμως κάτι που επιβεβαιώνει η παραπάνω δήλωση τουΕγκεμέν Μπαγίς,του τούρκου διαπραγματευτή στις ενταξιακές συνομιλίες με την ΕΕ, είναι η αλαζονεία. Μια αλαζονεία η οποία τροφοδοτείται από τη ραγδαία αναβάθμιση του γεωπολιτικού ρόλου της στους σχεδιασμούς της αμερικανικής κυβέρνησης τουΜπαράκ Ομπάμα στον ευρασιατικό χώρο. Η συμπεριφορά της κυβέρνησης Ερντογάν έχει προκαλέσει δυσφορία σε αρκετές ευρωπαϊκές
πρωτεύουσες αλλά και σε κοινοτικούς κύκλους. Τα παραδοσιακά αντιτουρκικά φοβικά σύνδρομα έχουν επανενεργοποιηθεί. Παράλληλα, η Αθήνα παρακολουθεί αμήχανη τις εξελίξεις. Εγκλωβισμένη στη ρήση «πλήρης προσαρμογή, πλήρης ένταξη» για την Τουρκία, παρακολουθεί το πολιτικό και στρατιωτικό ισοζύγιο να ανατρέπεται δραματικά εις βάρος της. Και εμφανίζεται μάλλον απροετοίμαστη να χειριστεί αιφνίδιες μεταβολές του στρατηγικού σχεδιασμού της, εν μέσω μάλιστα πολιτικής ρευστότητας.
Ενδεικτική της τουρκικής αλαζονείας ήταν η συμπεριφορά της Αγκυρας στην πρόσφατη σύνοδο κορυφής του ΝΑΤΟ. Το «ανατολίτικο παζάρι» της Αγκυρας με τις ευρωπαϊκές χώρες περί της εκλογής του Αντερς Φογκ Ράσμουσενστη θέση του Γενικού Γραμματέα της Συμμαχίας έληξε με τη μεσολάβηση του κ. Ομπάμα. Οι Τούρκοι φέρονται να κέρδισαν θέση αναπληρωτή Γενικού Γραμματέα με αρμοδιότητα τις σχέσεις με τον μουσουλμανικό κόσμο, καθώς και θέσεις στη στρατιωτική δομή. Η Αγκυρα επανέφερε το ζήτημα της ένταξής της στην Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Αμυνας και, φυσικά, την απεμπλοκή της ενταξιακής πορείας της στην ΕΕ.
Σύμφωνα με ασφαλείς πληροφορίες, η Αγκυρα αξιοποίησε εις το έπακρον το γεγονός ότι η Ουάσιγκτον την έχει ανάγκη σε μία σειρά θέματα (Ιράκ, Αφγανιστάν, Μεσανατολικό, ενέργεια και εξισορρόπηση της Ρωσίας) προκειμένου να αποσπάσει την αμερικανική υποστήριξη στην ενταξιακή προοπτική της. Επρόκειτο για μία κίνηση, χωρίς κόστος, που έκανε ο Ομπάμα προς ίδιον όφελος. Αυτό που οι Τούρκοι κατά βάθος ήθελαν ήταν«να αναδειχθεί ο ηγετικός ρόλος τους στον ισλαμικό κόσμο,διότι με τον τρόπο αυτόν μπορούν να... πωλήσουν την άποψη ότι αυτή είναι η γέφυρα Ισλάμ- Δύσεως».
Στην Ευρώπη όμως επικρατεί δυσφορία για τις τουρκικές διπλωματικές μεθόδους. Μετά τις πρώτες αντιδράσεις από τον γάλλο πρόεδροΝικολά Σαρκοζίκαι τη γερμανίδα καγκελάριο Ανγκελα Μέρκελ, ενισχύονται και οι φωνές στις Βρυξέλλες.
«Η μέθοδος που ακολουθεί η Αγκυρα δημιουργεί προβλήματα»δήλωσε ευρωπαίος διπλωμάτης στον γαλλικό «Μonde».
«Τίποτε δεν είναι σίγουρο, τίποτε δεν έχει αποφασιστεί»πρόσθεσε άλλος διπλωμάτης, ερωτηθείς αν υπάρχει περίπτωση να ανοίξουν δύο διαπραγματευτικά κεφάλαια (κοινωνική πολιτική και φορολογία) πριν από την εκπνοή της τσεχικής προεδρίας.
Ακόμη και οι «Financial Τimes» συνέστησαν προς την Αγκυρα να σταματήσει να κομπάζει για τον αναβαθμισμένο ρόλο της. Λίγες ημέρες μετά τη συνέντευξη που παραχώρησε εκεί ο τούρκος πρόεδροςΑμπντουλάχ Γκιουλ , οι «Financial Τimes» σε κύριο άρθρο τους (12/4) κατηγόρησαν προσωπικά τον πρωθυπουργό Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάνότι εκμεταλλεύτηκε τη νατοϊκή σύνοδο κορυφής για μικροπολιτικές σκοπιμότητες, που έπληξαν τη «διεθνή εικόνα της Τουρκίας».
Και του συνέστησαν να ακολουθήσει«ήρεμη και υπεύθυνη διπλωματία»αν επιθυμεί την ευόδωση των ευρωπαϊκών φιλοδοξιών του.
Ανησυχία για την αλαζονική στάση του κ. Ερντογάν φαίνεται ότι αναπτύσσεται σταδιακά εντός κεμαλικών κύκλων στην Τουρκία. Σύμφωνα με έγκυρες πληροφορίες, τούρκοι διπλωμάτες θεωρούν ότι«το παιχνίδι του Ερντογάν τόσο στο εσωτερικό όσο και στο εξωτερικό εγκυμονεί κινδύνους διότι επαναφέρει τη διαμάχη κοσμικών- ισλαμιστών». Την άποψη αυτή εξέφρασε προσεκτικά και ο αρχηγός του γενικού επιτελείου, στρατηγός Ιλκέρ Μπασμπούγσε πρόσφατη ομιλία του στη Σχολή Πολέμου. Η Αθήνα παρατηρεί καθηλωμένη τις εξελίξεις στα ευρωτουρκικά. Η στρατηγική επιλογή της ευρωπαϊκής πορείας της Αγκυρας παραμένει στο τραπέζι και παρά τις κατά καιρούς δημόσιες δηλώσεις περί τακτικών προσαρμογών, οι προβληματισμοί για το κλίμα που διαμορφώνεται εντός της ΕΕ παραμένουν σε ρητορικό επίπεδο. Η ελληνική διπλωματία θα κληθεί το προσεχές διάστημα να χειριστεί όχι μόνο το μείζον ζήτημα του Κυπριακού εν όψει της επαναξιολόγησης της Τουρκίας τον Δεκέμβριο, αλλά και το σοβαρό ενδεχόμενο κλιμάκωσης της προκλητικότητας της Αγκυρας στο Αιγαίο ή ακόμη και την πρόκληση θερμού επεισοδίου. Το πρόσφατο μπαράζ παραβιάσεων, παραβάσεων και υπερπτήσεων σε Αγαθονήσι και Φαρμακονήσι υπενθύμισε τα πάγια τουρκικά αιτήματα.
Διπλωματικές πηγές επισημαίνουν ότι«ένας επανακαθορισμός της ελληνικής στάσης είναι απαραίτητος, όταν εντός ΕΕ οι συζητήσεις περί ειδικής σχέσεως με την Τουρκία είναι κοινό μυστικό». Αυτό καθίσταται επιτακτικότερο αν αληθεύουν πληροφορίες που δημοσιεύθηκαν στον κυπριακό Τύπο (εφημ. «Πολίτης», 12/4) ότι η Αγκυρα ετοιμάζεται να κάνει κίνηση για λύση του Κυπριακού (στα πρότυπά της, φυσικά) προκειμένου να αφαιρέσει το μεγαλύτερο αγκάθι από τις ενταξιακές συνομιλίες.
Σε μια στιγμή που το κλίμα στις ευρωπαϊκές πρωτεύουσες είναι τουλάχιστον «ψυχρό» έναντι της Τουρκίας, η Ελλάδα εμφανίζεται«φοβική»για να πάρει πρωτοβουλίες προς διασφάλιση των εθνικών συμφερόντων. Ευρωπαίοι διπλωμάτες στην Αθήνα δεν διστάζουν μάλιστα να δηλώσουν ότι«οι συμμαχίες της χώρας σας εντός ΕΕ, ιδιαίτερα με τη Γερμανία,περνούν πολύ δύσκολη φάση». Ελληνικές διπλωματικές πηγές σημειώνουν, δε, ότι ακόμη και η φαινομενικά στενή σχέση με τη Γαλλία δεν θα πρέπει να υποκρύπτει το γεγονός ότι«το Παρίσι, μετά την επιστροφή στο στρατιωτικό σκέλος του ΝΑΤΟ, τα “έχει βρει” παρασκηνιακά με την Αγκυρα και επιθυμεί διακαώς λύση του Κυπριακού ώστε να απεμπλακεί η συνεργασία της Συμμαχίας με την ΕΕ».
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου